De balans in geven, nemen en ontvangen maakt relaties duurzaam
Gisteren
had ik mijn afscheidslunch
samen met mijn
collega’s van
Humanitas Match Almere.
Naast de lunch
de warmte
en de hartelijkheid
van mijn 3 collega”s
kreeg ik
het perfecte cadeau.
De erfenis
van 20 jaar Humanitas.
Maaike heeft het
prachtig in beeld gebracht
Dank!
Hoe bijzonder dat
mijn collega’s
mij zó goed kennen.
Ik blijf een beetje
achter bij Humanitas
Humanitas blijft
een beetje achter
in mij.
Het begon
10 jaar geleden
met de bouw
van ons huis.
De tekening van Leonardo da Vinci
van de Mens van Vitruvius
(het beeld van de verhoudingen
van het ideale menselijk lichaam)
met de verhoudingen van
de gulden snede
vormt de basis
het fundament
van ons huis
en de andere huizen
van ons Pentakelhofje.
Overal rond
en in ons huis
komen de lijnen
van de vijfhoek terug.
We hebben ons huis
dan ook ‘Penta Riet’
genoemd.
Een verwijzing naar de
rietenkap
en de vijfhoek
wat zoveel betekent
‘dat alles in beweging is’.
En toen
toen
ging het los
met die vijfhoeken.
Met de regels van het huis
toen er uitbreiding kwam
van het systeem.
Tijdens de training van
de vrijwilligers van Match
samengevat in de
winstcirkel van Match.
Het komt terug
In het logo van
mijn eigen bedrijf
waarin coaching
van duurzame relaties
centraal staat.
Zeg nou zelf
hier wordt je
toch een beetje
Pentakelig van?
Bij het project Humanitas Match Almere bieden we een maatjescontact, aan kinderen en jongeren van 4 tot 24 jaar. Vrijwilligers en stagiaires verbinden zich aan een kind of jongeren, gaan samen leuke activiteiten ondernemen en doorlopen de winstcirkel. Met elkaar bespreken we op welk punt van de cirkel ze zich bevinden, wat dat betekent voor de koppeling en waarin er ondersteuning nodig is.
De winstcirkel is opgebouwd uit fases die in een proces doorlopen worden:
We starten bij ‘zingeving en duiding’ daarbij gaan we uit van de gedachte dat ieder contact een bepaalde lading, betrokkenheid of vorm heeft. Bij het maatjescontact van Match gaat het om de verbinding, samen leuke activiteiten ondernemen en het doorlopen van de cirkel, waarbij iedere fase betekenis geeft aan de relatie.
Wanneer er een eerste ontmoeting is geweest en de maatjes een klik hebben start de fase van ‘kennismaking’, ze gaan elkaar leren kennen. Dat betekent dat er afspraken gemaakt worden hoe vaak ze elkaar zien, wat ze gaan doen, wat ze willen delen en waar ze elkaar in vertrouwen.
Zodra de afspraken helder en duidelijk zijn rollen de maatjes als vanzelf naar de ‘stabiele middenfase’. Een fase waarin het fijn is om samen activiteiten te ondernemen, elkaar te vertrouwen en met vaste regelmaat afspraken te hebben.
Vanuit de tijdelijkheid heeft het ‘afscheid en de afronding’ al een plaats gekregen. Het is duidelijk dat de maatjes gaan stoppen met elkaar te zien. Ze bespreken wat het mooiste was van de periode, wat ze gaan missen en hoe ze elkaar gaan herinneren.
Door de voorbereiding, de zingeving en het afscheid krijgt het ‘afhechten en verder gaan’ vorm. Wat in eerste instantie een gevoel van verlies geeft, wordt een herinnering.
Bij Match noemen we dat een ‘geregisseerde verlieservaring’, om te oefenen, want geen enkel kind, jongere, vrijwilliger of stagiaire bij Match blijft de rest van zijn leven rouwen over het stoppen van het maatjescontact van Match. Ze hebben wel een positieve ervaring voor de rest van hun leven.
Ieder mens
jong
en
oud
is op een bepaald moment
op een bepaalde manier
en in een bepaalde vorm
op zoek naar
zingeving
en duiding
in relaties.
Vanuit bescherming
vertrouwen
en verbinding.
Bij een eerste kennismaking
is de zoektocht
naar gedeelde levens
herkenningspunten
of
leerpunten
die zich vertalen
in acceptatie van elkaar
afspraken over het contact
en de vorm
van de communicatie
samen.
Aan ieder contact
relatie
of verbintenis
komt een einde.
ALTIJD.
Mijn oude vader (90)
en oude moeder (89)
weten dat als geen ander.
Eerdaags vieren zij
hun 65 jarig huwelijk.
Ze leven
iedere dag bewust
naar het einde
van het leven
en hun leven samen.
Bij Match
spreken we
van tevoren af
hoelang
het maatjescontact duurt
Dat weten de maatjes
voor ze samen
op pad gaan.
Bij Match heet dat:
‘Iedere vrijwilliger/stagiaire komt om te gaan’.
Dat besef
helpt
bij de zoektocht
in wat ze met hun maatje gaan doen
en hoe ze afscheid
nemen.
Van die tijdelijkheid
maken ze een feestje
zodat er gedeelde
herinneringen
worden gemaakt.
Soms is afscheid nemen
héél lastig
maar nooit
onoverkomelijk
want de tijdelijkheid
van Match
heeft een eeuwigheidswaarde.
Mijn voeten
Kijk hier loop ik warm voor.
Hier trek ik mijn stoute schoenen voor aan.
Ik loop bijna
naast mijn schoenen
van trots.
Tien eerste jaars studenten
Toegepaste Psychologie
die tijdens hun stage
op pad gaan als maatje
van een kind of jongeren bij Match.
Ze hebben
kennis gemaakt.
Na de eerste klik
is er nu de zoektocht
hoe ze het met elkaar
leuk kunnen hebben.
Dit zijn de voeten van V. Zij is het maatje van A.
Alle maatjes van Match
krijgen een voorbereidende training.
De maatjes worden persoonlijk begeleid
en er zijn gezamenlijke bijeenkomsten.
Dit zijn de voeten J. Hij is maatje van J.
Tijdens die gezamenlijk bijeenkomsten
praten we over onderwerpen
waar de maatjes tegenaan lopen.
Dit zijn de voeten van F. Zij is het maatje van J.
Zoals de bijeenkomst
die gaat over
-grenzen-.
Een belangrijk thema bij Match.
We hebben namelijk verschillende grenzen.
De grenzen van jezelf
die van de ander
die van Match
die Humanitas
én de maatschappelijke grenzen.
Met allemaal heb je rekening te houden.
Dit zijn de voeten van Z. Zij is het maatje van J.
Het belangrijkste bij grenzen is
dat ze onvermijdelijk zijn.
In ieder contact of
relatie
loop je er gegarandeerd
tegenaan.
Het meeste lost zich
vanzelf op
of vindt zijn weg
wel in de relatie.
Dit zijn de voeten van C. Hij is het maatje van T.
Grenzen zijn er
om je te beschermen.
Ze bieden duidelijkheid
je kunt je
er achter verschuilen
je erop afstemmen
elkaar er op aanspreken.
Zonder grenzen
zou het een zooitje worden.
Dit zijn de voeten van C. Zij is het maatje van de tweeling N. en I.
Wanneer iemand vrijwilliger of stagiaire
wil worden bij Match
zoek ik altijd
even
de grens op.
Als check
hoe iemand reageert
op grenzen
maar in dit geval
ook
omdat het een belangrijke vraag is
in het werken met kinderen
en jongeren.
Aan iedereen stel ik de vraag:
‘vind je kinderen seksueel aantrekkelijk?’
Hij voelt
gegarandeerd
voor iedereen
(ook voor mijzelf)
als grensoverschrijdend.
Ik leg uit
waarom ik deze vraag stel.
We gaan erover
in gesprek.
Niet het antwoord
is daarin het belangrijkste
maar het gesprek erover.
Voor Match mag ik die vraag stellen
Wanneer ik hem zou stellen
als Maria
zou het een onfatsoenlijke vraag zijn.
Zo zit dat met grenzen.
Ze vragen soms wat uitleg.
Dit zijn de voeten van L. Zij is het maatje van L.
Wanneer iemand over je grens gaat
kan praten soms helpen.
De ander kan dan begrijpen
wat jou raakt
wat het met je doet
waarom het onaangenaam is.
Wanneer praten niet lukt
zijn er nog andere mogelijkheden
om je grenzen aan te geven:
Dit zijn de voeten van J. Zij is het maatje van A.
We hebben een regel bij Match
over hoe we omgaan met
persoonlijke vragen die de vrijwilligers
en stagiaires soms krijgen.
De regel is:
‘dat je alleen persoonlijke informatie
deelt die nut heeft voor je maatjescontact’.
Sommige informatie of te veel informatie
kan de kinderen belasten
en dan kom je over de grens van de kinderen.
Dit zijn de voeten van M. Zij is het maatje van S.
Hoe herken je je eigen grenzen
en die van de ander?
Wat gebeurt er in je lijf
en in je hoofd
wanneer jij over jouw grens gaat?
Wanneer een ander over jouw grens gaat?
Wat zie je bij een ander
wanneer je over zijn/haar grens gaat?
Je krijgt:
Het lijken op de symptomen
van de vecht of vluchtreactie.
Dit zijn de voeten van M. Zij is het maatje van V.
Over je eigen grenzen gaan
of
over de grens van een ander gaan
doet gewoon veel.
Belangrijk is
dat je het herkent
bij jezelf
bij de ander.
De vraag is dan:
‘hoe ga je er mee om?’
Respectvol
naar jezelf
naar de ander.
Dat vraagt wat denkwerk,
geduld en
empathie.
En dat is het onderwerp voor
een gezamenlijke bijeenkomst.
Het aller aller allerbelangrijkste
bij Match
is het afscheid.
Een geregisseerd afscheid
zoals we dat zo netjes noemen.
Het is soms wel een dingetje hoor.
De stagiaires zijn net zo lekker op dreef
samen met hun maatje.
Hebben net de eerste fase van
contact maken
je verbinden
en aan elkaar hechten
achter de rug.
Zitten net zo lekker in die
stabiele middenfase
die een contact
zo aangenaam en prettig maakt
omdat er duidelijkheid is over
de afspraken
de vorm van het contact
de grenzen en
ze nu precies van elkaar weten
wat ze leuk
én wat niet leuk vinden.
Dan
tijdens de tussentijdse gesprekken
begin ik toch
over het afscheid
dat onvermijdelijk is
nog wel een paar maanden
op zich laat wachten
maar toch
het komt eraan.
Het stopt dan voor Match
er worden geen halve afspraken gemaakt
geen toezeggingen gedaan
er wordt niets
van het onvermijdelijke
afgezwakt.
Bij Match
hoort het afscheid erbij.
Tijdens de deskundigheidsbevordering
hebben we het er al over
over dat afscheid nemen
en hoe belangrijk dat is
dat je het zo goed mogelijk doet
dat je er de ruimte en de tijd voor neemt
dat je het in fases of etappes doet:
– je geeft aan het afscheid komt
– je overlegt wat afscheid betekent voor jou en je maatje
– je gaat er samen vorm aangeven.
Je mag
samen met je maatje
de volgorde kiezen van die fases
want ieder afscheid is uniek
en persoonlijk
en daarom kun je samen
de vorm bepalen
afhankelijk van:
– leeftijd
– eerdere verlieservaringen
– persoonlijkheid en
– interesses
In ieder geval is het belangrijk dat:
– je het kind/de jongere vertelt wat je in hem of haar waardeert,
– wat je zo leuk vindt aan hem/haar
– wat je vindt dat het goed kan en
– wat je zult missen als het contact stopt.
Je kunt dat samen doen door:
– het spelen van een rollenspel maar ook bv met poppenkastpoppen.
– een tekening te maken over de afgelopen periode en over het afscheid
– foto’s te maken over wat je gedaan hebt en dat te verwerken in een boekje
– een ‘kleine’ herinnering mee te geven van iets wat je ‘samen gevonden’ of ‘samen
gemaakt’ hebt of iets wat ‘emotionele’ waarde heeft.
– een medaille te maken van bijvoorbeeld karton, waar je de de naam van de jongere, je eigen naam en op de achterkant goede dingen over de jongere schrijft.
– een afscheidskoffertje van bv een schoenendoos dat je bewerkt.
– nog 1 keertje die leuke en gezellige activiteit te doen waar jullie samen zoveel lol mee
hebben gehad.
– een activiteit te doen waar jullie nooit aan toe zijn gekomen.
Herman de Mönnink heeft
een mooi beeld van
de verlieskast
over hoe rouw en verlies
in een leven plaats vinden.
Tegen de maatjes
en de kinderen/jongeren
zeggen we altijd
dat geen enkel maatje
of kind
de rest van zijn leven rouwt
over het afscheid
van Match
wel dat het als
een mooie herinnering
een leven lang meegaat.
Dat is wat we bij Match
een positieve verlieservaring
noemen.
Ieder kind verdient
in zijn kast
een laatje
met positieve herinneringen
aan de tijd
met zijn maatje van Match
Ieder jaar
zoeken we
een manier
om de vrijwilligers
van Humanitas Match Almere
te bedanken
voor hun inzet
voor de kinderen
die ze ondersteunen
bij Humanitas Match Almere
Dit jaar maakten we een rondje
door de grachten van Almere.
Het is altijd speciaal om de wereld
vanuit een ander perspectief
te bekijken.
Eigenlijk
zou je dat vaker
moeten doen.
DANK
aan alle vrijwilligers
DANK
voor jullie inzet!
Ik heb hem 8 maanden lang overal mee naar toe gedragen
(F. met haar maatje J.)
Ik zie ze nog binnen wandelen
bij Humanitas Match Almere
vorig jaar oktober
vol goede moed
en enthousiasme
als 1e jaar student Toegepaste Psychologie.
Net begonnen met de studie
druk met een bijbaan
een druk sociaal leven
op naar de toekomst.
Die toekomst
nog een beetje vaag
nog een beetje onduidelijk
in ieder geval
iets met mensen
iets met kinderen?
En dan
stage lopen bij Humanitas
gekoppeld worden aan een kind
of jongere.
Allemaal hebben ze hun eigen route gelopen
ieder had zo zijn eigen dingetje
te doen.
Allemaal hebben ze het prachtig gedaan
ieder op zijn eigen manier
met een eigen invulling
prachtig binnen de kaders
van Humanitas
van Match.
En toen kwam
toch uiteindelijk
dat afscheid
iets wat ze al een jaar lang wisten
want
bij Humanitas Match
zeggen we altijd:
‘je komt om te gaan’
het is tijdelijk
maar het heeft een eeuwigheidswaarde.
Dat afscheid
is het belangrijkste
van het hele stage jaar.
Tegen de stagiaires
en de kinderen zeggen we
dat het moedig is om afscheid te nemen
zeker wanneer je het
goed
en gezellig hebt gehad.
Dat het een oefening is
voor het leven.
Dat je afscheid nemen
mag oefenen bij Match
want wanneer je leert
dat iets
kan stoppen
ook al heb je het goed
dan wordt afscheid nemen
niet minder lastig
maar wel wat meer hanteerbaar.
Stagiaires en kinderen
rouwen niet de rest
van hun leven
om hun maatje van Match.
Sommig ander verlies
gaat een leven lang mee
maar niet
een maatje van Match
wel heb je een goede herinnering
voor de rest van je leven.
Alle stagiaires
en hun maatje
zijn de band aangegaan
hebben het goed gehad
en leuke dingen gedaan
en nu
ronden ze het netjes af.
F. met haar maatje J.
gaven het samen vorm:
‘Vandaag zijn J. en ik naar de stad geweest om daar even te praten en te tekenen. Hij vertelde mij daar dat hij me erg gaat missen en dat hij hoopt dat we elkaar nog een keer zouden tegenkomen. Ik wist niet zo goed hoe ik hier op moest reageren. Uiteindelijk probeerde ik alleen de positieve kant van het einde te laten zien, door alle leuke herinneringen op te noemen. Hij zei dat hij heel blij was dat hij mijn maatje mocht zijn en daarna hebben we samen getekend’.
