dan is het
een gevecht
om tot bloei
te komen.
De prijs
is hoog
en
je redt het net
niet.
Voor alles
is een tijd
óók voor papavers
Wat als je papaver bent in paddenstoelen-tijd
De tweeling en de pinguïn, néé papegaai
Dag papegaai zei de pinguïn.
Dag papegaai zei de papegaai.
Nee, zei de pinguïn, jij moet dag pinguïn zeggen.
Nee, zei de papegaai, jij moet dag pinguïn zeggen.
Nee, zei de pinguïn, ik ben een pinguïn.
Nee, zei de papegaai, ik ben een pinguïn.
Jij bent een papegaai, zei de pinguïn.
Jij bent een papegaai, zei de papegaai.
Stomme papegaai, zei de pinguïn.
Stomme pinguïn, zei de papegaai.
Erik van Os
Plint
Eindhoven
Lieve papegaai!
De wet van oorzaak en gevolg (Paticca samuppada)
Als dit
Paticca samuppada
of
de lering van het
afhankelijk ontstaan
(dependent origination)
is één van de centrale leringen
in het boeddhisme.
Het gaat
over de wet van oorzaak en gevolg.
dan dat
Gebeurtenissen vinden plaats
als gevolg van
andere gebeurtenissen
die daaraan zijn vooraf gegaan.
dan dit
Een oorzaak is datgene wat
een bepaalde omstandigheid
of gebeurtenis teweegbrengt.
dus dat
Een gevolg
is een gebeurtenis
die optreedt als resultaat
van één of meerdere oorzaken.
of dat
De lering
van het ‘afhankelijk ontstaan’
laat zien hoe onwetendheid
tot Kamma leidt.
wie rekent er dan
op dit?
Boeddha leert
dat de keten
van het afhankelijk ontstaan
de oorzaak is van het lijden.
Of dat?
Uiteindelijk is het onwetendheid
(niet-weten of fout-weten)
dat het lijden veroorzaakt.
Met als gevolg
dit
Wanneer er geen onwetendheid is
is er ook geen lijden.
Dit
is het doel
van de boeddhistische weg.
en de behoefte
Wanneer ik me onwetend hou
ik er vanuit ga
dat ik leer van mijn fouten
bevestig ik eigenlijk
mijn onwetendheid.
tot dat
Door te zeggen
dat ik leer van mijn fouten
geef ik aan
dat ik me onwetend
wil houden
me niet wil verdiepen
terwijl dát
de bedoeling is.
Ik kan mijn Kamma
mijn lijden
oplossen
door me te verdiepen
kennis te zoeken
te luisteren naar ervaringen van anderen
of een plan te maken
bij iedere (nieuwe) activiteit.
Me voorbereiden
en kiezen
met welke ‘intentie’
en
‘hoe’ ik mijn activiteiten
vorm geef.
Om
net als in de wasstraat
mijn claustrofobische neiging
tot remmen
om te zetten in
wat ik moet laten
gebeuren
voor een schone auto.
Een ‘gewoon’ dagje met de tweeling
Het is K.dag
en
vandaag moet
de auto gewassen
worden
wat nog altijd
een stevige klus is
waarbij een handje
extra
welkom is.
Goed stevig
je voeten
neerzetten
want het blijft
toch altijd
een beetje boven
je macht
wanneer je wat lengte
tekort komt.
Er moest
nog wat
ruitenwisser
vloeistof
voor de winter
bijgevuld worden.
De aanwijzingen
van K.
zijn duidelijk
en worden
keurig opgevolgd.
De interesse
is groot
en alles wordt
goed bekeken.
Uiteraard
laten we
de rommel achter
op de goede plek.
Soms liggen
er verleidingen
op de loer
en
alleen al de gedachte
dit moet
ja echt
dit MOET
levert net zoveel
plezier op
als het doen.
Waarom K. spreekt over ‘kamma’ en niet over karma
Het begint
al bij ons ontbijt
en gaat
verder bij de
koffie.
We praten
over kamma.
Kamma komt uit het Pali
(karma uit het Sanskriet)
Pali is de spreektaal
uit de tijd
van de boeddha.
De taal van de originele
boeddha-geschriften.
K. voelt zich
als boeddhist
verbonden met de manier
waarop Bhante
de oude Boeddha-geschriften
onderwijst.
Voor kamma is er geen
goed Nederlands woord
maar het betekent zoveel als
‘handelingen in’
gedachten
spraak
en doen.
Bij kamma gaat het om
‘bewustzijn’
om ‘intenties’
in ‘doen’
met
oorzaak en gevolg.
Dat ik me bewust ben
van mijn gedachten
van mijn intenties
van mijn woorden
van mijn acties.
Het besef dat mijn handelingen
positieve gevolgen
neutrale gevolgen
of negatieve gevolgen hebben.
Voor het nu
voor morgen
en voor de verre toekomst.
Als ik zonder opzet
onbewust
zonder intentie
of
ongewild iets doe
bouw ik geen kamma op.
Wanneer ik per ongeluk
op een mier stap
en de mier dood
is dat technisch gezien
een negatieve daad.
Wanneer ik niet de intentie heb
of de mier onbewust dood
blijft het zonder gevolgen
voor mijn kamma.
Mijn intenties
en
mijn bewuste acties
zijn dus de bepalende factoren
bij de vorming van mijn kamma.
Kamma
of de wet van oorzaak en gevolg
is een begrip
dat soms verkeerd
begrepen
of
gebruikt wordt.
Kamma heeft niets te maken
met toeval
met lot
mijn lot
of mijn voorbestemming.
De wet van oorzaak en gevolg
heerst in het hele universum
en telt voor iedereen.
Het boeddhisme kent
geen
rechtvaardigheid
onrechtvaardigheid
geluk of
ongeluk.
Het boeddhisme gaat er vanuit
dat ik bewust kies
voor mijn acties en mijn daden en dat
IK
dáár verantwoordelijkheid voor neem.
Een appelpit (intern kamma)
groeit uit
tot een appelboom
nooit tot een perenboom.
Er zijn andere factoren
die de groei beïnvloeden
(extern kamma).
De grondsoort waar de appelpit
in terecht komt
hoeveel regen er valt
wanneer de zon schijnt
en het klimaat
waar de boom groeit.
Een sterke appelpit
die platgetrapt wordt
groeit nooit uit tot
een appelboom.
Een zwakke
of kwetsbare appelpit
van een zwakke
of kwetsbare appelboom
kan door
sterke omstandigheden
uitgroeien
tot een sterke appelboom
en veel appels geven.
Onze gesprekken
aan tafel
gaan dus altijd over
bewustzijn
keuzes maken
en
verantwoordelijkheid nemen.
Het roept genoeg vragen op
bij mij
bij K.
bij ons samen
Dat geeft soms
intense discussies.
Want
tot hoever
gaat mijn bewustzijn
in de keuzes die ik maak
en tot hoever kan ik
verantwoordelijkheid nemen?
Want
is er ook nog zoiets als
jezelf
onbewust of
onwetend houden
zodat je niet hoeft te kiezen
om verantwoordelijk te zijn?
De relaties van paardje Tamara
Dit is Tamara
het paardje van J.
Voor Tamara
is er maar één!
Zoon G.
speelt
een bijrol
in het leven van Tamara.
Mm..
vreemd volk.
We volgen
de gewone gang
van zaken
eerst borstelen
wat we
maar gewoon
toelaten.
Ondertussen
is er altijd
wel iemand
die aandacht vraagt.
Dan is het tijd
voor een wandeltje
Tamara is al
een beetje op leeftijd
een beetje stram in de botten
en alles
dat anders is
vraagt om aandacht
en geruststelling.
De relatie van Tamara en J.
gaat al heel wat jaren mee
de lichaamstaal
van beiden
zegt genoeg.
We grazen
nog wat
en gaan
weer terug
naar de wei.
Voor de avond
is alles
klaar
nog even de boel
opruimen.
Dag Tamara
dag.
Hoe nu verder met K. na het afleggen van zijn gewaden en zijn Pali naam
Op de laatste ochtend
voor zijn vertrek
mag K.
kiezen
wat hij voor ontbijt wil.
Na afscheid
van zijn kuti (huisje)
‘mudita’
(wat vreugde betekent)
en de beide
onafscheidelijk
poezen
brengt David
boeddhist
schrijver
en de Kappiya
(persoonlijk assistent) van Bhante
K. naar het vliegveld.
De overgang
van monnik in stilte
naar burger
is groot.
Duidelijk
zichtbaar
bij de eerste stop
voor koffie.
K. is onderweg
naar huis.
Met het afleggen
van zijn gewaden
legt hij ook
zijn Pali naam
Dhammadhātu af.
De bowl
waar monniken hun eten
in ontvangen
blijft achter.
Thuis liggen
zijn gewaden
op de plaats
waar hij
dagelijks mediteert
Thuis is K.
weer gewoon K.
mediteert hij dagelijks twee keer
bestudeert hij de Boeddha teachings
en
samen
geven we ons
gezamenlijk leven
invulling
naar de 5 precepts
Voor ons beiden
zijn ze gelinkt aan
de ‘mensenrechten‘
de ‘Humanitaswaarden’ (werk Maria)
de 10 geboden
en de ‘leadership principles’ (werk K.).
Bovenal hebben ze te maken
met ons bewust
aandachtig
en verantwoordelijk leven
in het zorgvuldig omgaan
met onszelf
met anderen
en onze leefomgeving.
| Voorschrift | Begeleidende deugden | In verband met mensenrechten |
| Onthouding van het doden van levende wezens | Vriendelijkheid en mededogen | Recht op leven |
| Onthouding van diefstal | Vrijgevigheid en verzaking | Recht van eigendom |
| Onthouding van seksueel wangedrag | Tevredenheid en respect voor trouw | Recht op trouw in relaties |
| Onthouding van valsheid | Eerlijk en betrouwbaar zijn | Recht op menselijke waardigheid |
| Onthouding van intoxicatie | Leven met aandacht en verantwoordelijkheid | Recht op beveiliging en veiligheid |
