Het begint
al bij ons ontbijt
en gaat
verder bij de
koffie.
We praten
over kamma.
Kamma komt uit het Pali
(karma uit het Sanskriet)
Pali is de spreektaal
uit de tijd
van de boeddha.
De taal van de originele
boeddha-geschriften.
K. voelt zich
als boeddhist
verbonden met de manier
waarop Bhante
de oude Boeddha-geschriften
onderwijst.
Voor kamma is er geen
goed Nederlands woord
maar het betekent zoveel als
‘handelingen in’
gedachten
spraak
en doen.
Bij kamma gaat het om
‘bewustzijn’
om ‘intenties’
in ‘doen’
met
oorzaak en gevolg.
Dat ik me bewust ben
van mijn gedachten
van mijn intenties
van mijn woorden
van mijn acties.
Het besef dat mijn handelingen
positieve gevolgen
neutrale gevolgen
of negatieve gevolgen hebben.
Voor het nu
voor morgen
en voor de verre toekomst.
Als ik zonder opzet
onbewust
zonder intentie
of
ongewild iets doe
bouw ik geen kamma op.
Wanneer ik per ongeluk
op een mier stap
en de mier dood
is dat technisch gezien
een negatieve daad.
Wanneer ik niet de intentie heb
of de mier onbewust dood
blijft het zonder gevolgen
voor mijn kamma.
Mijn intenties
en
mijn bewuste acties
zijn dus de bepalende factoren
bij de vorming van mijn kamma.
Kamma
of de wet van oorzaak en gevolg
is een begrip
dat soms verkeerd
begrepen
of
gebruikt wordt.
Kamma heeft niets te maken
met toeval
met lot
mijn lot
of mijn voorbestemming.
De wet van oorzaak en gevolg
heerst in het hele universum
en telt voor iedereen.
Het boeddhisme kent
geen
rechtvaardigheid
onrechtvaardigheid
geluk of
ongeluk.
Het boeddhisme gaat er vanuit
dat ik bewust kies
voor mijn acties en mijn daden en dat
IK
dáár verantwoordelijkheid voor neem.
Een appelpit (intern kamma)
groeit uit
tot een appelboom
nooit tot een perenboom.
Er zijn andere factoren
die de groei beïnvloeden
(extern kamma).
De grondsoort waar de appelpit
in terecht komt
hoeveel regen er valt
wanneer de zon schijnt
en het klimaat
waar de boom groeit.
Een sterke appelpit
die platgetrapt wordt
groeit nooit uit tot
een appelboom.
Een zwakke
of kwetsbare appelpit
van een zwakke
of kwetsbare appelboom
kan door
sterke omstandigheden
uitgroeien
tot een sterke appelboom
en veel appels geven.
Onze gesprekken
aan tafel
gaan dus altijd over
bewustzijn
keuzes maken
en
verantwoordelijkheid nemen.
Het roept genoeg vragen op
bij mij
bij K.
bij ons samen
Dat geeft soms
intense discussies.
Want
tot hoever
gaat mijn bewustzijn
in de keuzes die ik maak
en tot hoever kan ik
verantwoordelijkheid nemen?
Want
is er ook nog zoiets als
jezelf
onbewust of
onwetend houden
zodat je niet hoeft te kiezen
om verantwoordelijk te zijn?
