Een ပူဖောင်းလေယာဉ်ခရီးစဉ် over de tempelvlakte van Bagan (onze laatste ochtend in Myanmar)

Het is nog donker
wanneer we 
opgehaald worden
met de bus om over
hobbelige
bobbelige
zanderige
wegen 

op het terrein
te komen
waar
onze ballon ligt
te wachten.

We krijgen
een veiligheidsbriefing

van onze ervaren piloot.

Na een wandeling

om de ballon

zijn we

vliegklaar.

De wereld onder ons

wordt kleiner

kleiner

en we zweven 

over de tempels

van Bagan.

We zien de zon

opkomen.

Ik voel me kleiner

nederiger

en dankbaar

worden.

Het overzicht

dat ik krijg
gaat verder
dan alleen
deze ballonvaart

Het zorgt dat ik 
relativeer
overzie
en me vooral
heel 
kwetsbaar voel.

Met een harde landing

schuren we over het strand
valt de mand op zijn kant
komen we met een klap
terug in de wereld.

Ik realiseer me
na zwevend 
over al die oudheid
in de afhankelijkheid 
van de wind
er weinig anders
overblijft

dan mijn gedachten

over de realiteit

van mijn leven
en wat er werkelijk
toe doet.

Op tempeltocht in Bagan met een wel heel bijzonder afsluitend bezoek

Zoals iedere ochtend
de afgelopen dagen
rijden we op 
onze elektrische fiets
drinken we koffie

bij Date.

Vandaag is het de dag
dat de nonnen
hun ronde maken
overal staan bowlen
met rijst.

We gaan op pad

om nog minstens

50 

van de 3000

tempels van Bagan

te bezoeken.

Gelukkig staan ze 
redelijk
dicht bij elkaar.

De mooiste
en belangrijkste
tempel

is de Ananda tempel
met 4 prachtige 
beelden van boeddha.

Een klein stukje
verderop zit het
vegetarisch
restaurant
Moon

waar we lunchen.

Ons laatste bezoek
is aan 
abt Thatbyinnyu Sayadaw.

De familie van W.
al heel lang
verbonden met het klooster.

De abt is 87 jaar
en na diverse
hersenbloedingen
een fragiele
en kwetsbare man
die ons met heldere
en scherpe ogen
aankijkt.

Om K. en W.
waardig te 
kunnen begroeten
wil hij naar
zijn rolstoel
worden gedragen.

Het is duidelijk
dat hij en W.  
een band hebben
die al lang meegaat

W. vertaalt
de woorden
die de monnik
tegen K. spreekt.

Zijn ogen stralen
wanneer hij K.
vertelt dat hij K.
vanaf binnenkomst
herkent.

De herkenning is
wederzijds.
K. zijn ogen
stralen ook.

Na onze donaties
wordt ons
iets te eten
aangeboden.

Wanneer we 
vertrekken 
straalt hij 
vanuit zijn rolstoel
liefdevolle vriendelijkheid uit
wenst ons een goede
gezondheid
en een vreedzame geest.

Onze klim, naar de top, van de heiligste berg van Myanmar

Na een 60 km 
lange rit
verder het 
binnenland in
over hobbelige
bobbelige wegen
beginnen we

aan de 777 treden
tellende klim
van Mount Popa 
de heilige berg
van de Birmezen.

Het is een 1518 m hoge
stratovulkaan
het centrum
van de verering
van de ‘nats’
(de geesten). 

Het is drukkend
warm
en de grote hoeveelheid
aan indrukken
geluiden
geuren
kleuren
benemen 
me de adem
maken me zweverig
en afwezig.

Overal om ons heen
zijn er de apen
die krijsen
grijpen
en de boel
besmeren.

Op onze blote voeten
begint de klim

langs de lady
die de berg
beschermt

naar

de top
met het Popa Taungkalat klooster.

De steile weg
naar beneden
leg ik snikkend af.

Zoals vaak

besef ik pas
wanneer ik 
op afstand ben

wat ik beleefd
geleefd
en ervaren heb.

Niet alles
is in woorden  
te vatten.

Gelukkig halen
W.
en onze lokale gids

ons weer terug
in het ‘nu’

tijdens hun onderhandelingen
over de smaak
en de prijs
van de bananen.

De donaties van W. in Bagan bij de ရွှေစည်းခုံဘုရား pagode en de ထီးလိုမင်းလိုဘုရား tempel

Zo groet je
in Myanmar.

We zijn aangekomen 
in Bagan
de stad van de 
3000 pagodes

De eerste die
we bezoeken
is de Schwezigon pagode

het prototype
van de Birmese stupa’s.

Een stupa is niet
om te betreden
er
ligt een tand
of een bot
van de boeddha
het is een afgesloten
geheel.

Je wandelt om
de stupa’s
tempels
en pagoda’s
met de klok mee
(je houdt de boeddha
altijd aan je rechterkant).

Vriendin W. heeft
het bladgoud
en het glazen huis
van de boeddha
gedoneerd.

Nu zorgt ze ervoor
dat er schoongemaakt
wordt.

Kijk

een echte stupa-mus.

We gaan langs
bij de Htilominlo tempel
waar W. het naambord

de electriciteit

en de waterpomp
heeft gedoneerd

zodat er bomen
kunnen groeien
en
de tempel
water en
elektriciteit heeft.

De tempel

wordt aan de binnenkant
gerenoveerd

en aan de buitenkant

met een mengsel 
van ammoniak en water
schoongemaakt
waardoor zijn 
prachtige kleur
weer tevoorschijn komt.

We lunchen
aan de Irrawaddy rivier
waar we de vissers
hun net
uit zien gooien.

K. ontvangt ‘good merit’ in de ရွှေရေတွင်းကျောင်းကျောင်းတိုက်

Ook vandaag

vertrekken we

we weer
op tijd

maar nu
de andere kant op
naar de stad.

De bootsman
kent hier feilloos
de weg

in de wirwar
van waterstraatjes.

We zijn op weg naar
de Shwe Yaunghwe Kyaung monastery
in Nyaungshwe.

In iedere
pagode
klooster
tempel
of 
stupa

ga je op blote voeten

naar binnen

toon
je je respect
naar de monniken
door een kleine buiging
met je handen
voor je hartcentrum.

In het klooster
doneer je geld
voor het onderhoud
de elektriciteit
enz.

Een klooster
wordt onderhouden
door de gemeenschap.

Door geld 
aan het klooster
te doneren
bouw je ‘good merit’ op.

K. ontvangt hier
zijn ‘good merit’
(goede verdiensten).

We laten K. achter
op de boeddhistische universiteit

waar hij 
in de bibliotheek
zich volledig onderdompelt
in de boeddhistische boeken

terwijl de dames
naar de markt

verdwijnen
om eten in te slaan
voor de moeder van 
vriendin W..

Op onze weg verder
eten we de lokale

‘plakkerige’ shan noodles.

Onze လှေခရီး over het Inle-meer en het bezoek aan de Indein-markt

We vertrekken

op 

tijd

met de boot

over het 

Inle-meer

langs de drijvende 

tuinen

waar tomaten worden verbouwd.

We vervolgen

onze water

tocht

waar het leven

zich vormt

op zijn eigen tijd

en in zijn eigen vorm.

We leggen aan

bij de Nyaung Ohak Monastery

waar 1000 stupa’s

wachten op

deskundige

renovatie

in hun

oorspronkelijke staat.

Na de Indein-markt

bezoeken we
de Phaung Daw Oo pagode.

We eten 
in een restaurant
op het water

waar ook 
de ‘echte’ birmees
woont.

We gaan langs bij één van boeddha’s en één van de pagode’s in Yangon

We gaan langs
bij een aantal
pagoda’s
met één in het bijzonder.

En bij een aantal
boeddha’s
met één in het bijzonder

De Schwedagonpagode

is een kegelvormige 

98 meter hoge

met 50.000 kilo bladgoud 

en vele duizenden
kostbare edelstenen
bedekte pagode.

Vriendin W.

en K.  zijn 
verbonden in het boeddhisme.

We krijgen
wat bladgoud

om de boeddha

te bedekken

waarbij je 
de plaats kiest

waar je heling wilt.

In Myanmar
is de dag
dat je geboren bent
belangrijk.

In de pagode
voer je een 
geboortedag ritueel uit

De Chaukhtatgy  boeddha
of de liggende boeddha

is met zijn 66 meter
in lengte 

een van de grootste 

liggende Boeddha’s
van Myanmar.

De boeddha
wordt veel bezocht
door gelovigen die
wierook branden 

en bloemen 
neerleggen.